Әбіш Кекілбаев

Әбіш Кекілбаев

Әбіш Кекілбаев 1939 жылы 6 желтоқсанда Маңғыстау облысы Маңғыстау ауданы Оңды ауылында туған. 1962 жылы Қазақ мемекеттік университетін бітірген. 1962-1965 жылдары «Қазақ әдебиеті», «Жас Алаш» газеттерінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі, 1964-1968 жылдары Қазақ КСР Мәдениет министрлігінде репертуарлық-редакциялық коллегия мүшесі қызметтерінде болды. 1970-1975 жылдары «Қазақфильм» киностудиясында бас редактор, 1975-1984 жылдары Қазақстан Компартиясы ОК мәдениет бөлімінде нұсқаушы, сектор меңгерушісі, 1984-1986 жылдары Қазақ КСР Мәдениет министрінің орынбасары, 1986-1988 жылдары Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының 2-хатшысы, 1988-1990 жылдары Қазақ КСР тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау қоғамы Орталық Кеңесі президиумының төрағасы. 1990 жылдан бастап Қазақстан Компартиясы ОК бөлім меңгерушісі, Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің мәдениет, тіл және ұлтаралық қатынастарды дамыту жөніндегі комитетінің төрағасы (1991), «Егемен Қазақстан» газетінің бас редакторы (1992–1993), ҚР Мемлекеттік кеңесшісі (1992–1993), ҚР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы (1994–1995), ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, комитет төрағасы (1996–1996) болып істеген. 1996–2002 жылдары ҚР Мемлекеттік хатшысы, 2002 жылдың ақпанынан ҚР Парламенті Сенатының депутаты болды.

Алғашқы өлеңдер жинағы («Алтын шуақ») 1962 жылы жарық көрді. Содан бері проза, әдеби сын саласында елеулі еңбек етіп келеді. «Бір шөкім бұлт» (1966), «Дала балладалары» (1968), «Тырау-тырау тырналар» (1973), «Бір уыс топырақ» (1974), «Құс қанаты» (1975), «Баллада степей» (1975), «Баллада забытых лет» (1979), «Үркер» (1981), «Елең-алаң» (1984), «Мартовский снег» (1985), «Плеяды – созвездие надежды» (1987), «Заманмен сұхбат» (1994), «Азаттықтың ақ таңы» (1998), т.б. әңгімелер мен повестері, эсселер мен романдары, әдеби-философиялық, публицистикалық жинақтары бар. Ол Л.Н.Толстой мен К.Гоцидың, Г.Мопассан мен Г.Ибсеннің, А.Чехов пен И.Буниннің бірқатар туындыларын қазақ тіліне аударған. 12 томдық шығармалар жинағы (А., «Өлке», 1999.) жарық көрді.

Немістің «Фольк унд Вельт» кітап баспасы жүргізген сауалнама хаттамасында оның есімі «XX ғасырдың таңдаулы жазушылары» тізіміне енгізілген. Кеңестік кезеңде Одақтық жазушылар алқасының, халықаралық «Лотос» жазушылар сыйлығы қазылар алқасының, орталық «Художественная литература», «Дружба народов» баспалары редакциялық алқаларының мүшесі болды, Азия-Африка жазушылары халықаралық комитетінің мүшелігіне сайланды. «Абылай хан» драмасы Қазақ драма театры сахнасында қойылды. «Дүние ғапыл», «Дала балладалары» (2 том, 2001) кітаптары жарық көрді. «Үркер», «Елең-Алаң» романдар циклі үшін 1986 жылы Абай атындағы Мемлекеттік сыйлығына ие болды. «Құрмет Белгісі» мен «Отан» ордендерінің, тәуелсіз «Тарлан» сыйлығының иегері (2003).

Аби́ш Кекильбаевич Кекильбаев (6 декабря 1939, село Онды, Мангистауский район, Гурьевская область — 11 декабря 2015, Астана) - казахстанский общественный и политический деятель, Герой Труда Казахстана, народный писатель Казахстана, лауреат Государственной премии, филолог, Академик Академии социальных наук, Почётный профессор Казахского национального университета имени аль-Фараби, Евразийского государственного университета имени Л.Гумилева.

В 1962 году окончил филологический факультет Казахский государственный университет им. С. М. Кирова. В 1962–1964 годах А. Кекильбаев был литературным сотрудником газет «Қазақәдебиеті» и «Лениншілжас». В 1964-1968 году работал членом репертуарно-редакционной коллегии Министерства культуры Казахской ССР, в 1970-1975 годах – главный редактор киностудии «Казахфильм», в 1975-1984 годах инструктор отдела культуры ЦК Коммунистической партии Казахстана, заведующий сектором, в 1984 -1986 годы – он заместитель министра культуры. В последующие годы он также занимал высокие должности: вторым секретарём правления Союза писателей, заведующим Отделом ЦК Компартии Казахстана, руководителем Реферантуры по культуре и межнациональным отношениям Аппарата Президента Казахской ССР, главным редактором газеты «ЕгеменКазакстан».Был литературным сотрудником газеты «Казах адебиети», заведующим отделом литературы и искусства редакции газеты «Лениншилжас».

Творчество:АбишемКекильбаевым переведены на казахский язык романы Г. Мопассана «Пьер и Жан», «Жизнь», повесть Ч. Айтматова «Ранние журавли». Принимал участие в переводе романа-эпопеи «Война и мир» Л. Толстого, ряда произведений И. Бунина. В переводе АбишаКекильбаева в репертуар театров республики включены пьесы «Король Лир», «Ромео и Джульетта» В. Шекспира, «Принцесса Турандот» К. Гоцци, «В ночь лунного затмения» М. Карима, «Дон Жуан или любовь к геометрии» М. Фриша, «Приведение» Г. Ибсена, «Сегодня праздник» А. Вальехо. сборник стихов «Золотые лучи» (1963 год), сборник повестей и рассказов «Клочок тучи» (1966 год).сборник повестей и рассказов «Степные баллады» (1968 год).критические статьи «Лицом к лицу со временем». путевые очерки: «Журавли, журавлики». «Баллады степей». «Мартовский снег». «Баллады забытых лет». «Конец легенды». «Плеяды — созвездие надежды».

Награды: Герой Труда Казахстана (5 декабря 2009) Орден Отан Орден «Первого Президента Республики Казахстан» (декабрь 2004) Орден «Знак Почёта» Медаль «10 лет независимости Республики Казахстан» Медаль «10 лет Парламенту Республики Казахстан» Медаль «10 лет Астане» Лауреат Государственной премии Казахстана имени Абая. Лауреат Президентской премии мира и духовного согласия. Орден «Содружество» МПА СНГ.

Абиш Кекилбаев «Конец легенды»

Стареющий Повелитель, завоевавший полмира неожиданно обнаруживает слабость, у него появляется нежданная забота — подозрение насчёт порочной связи одной из его жен, младшей Ханши, с молодым зодчим Жаппаром, строителем прекрасного минарета. Прототипом для образа Повелителя послужила легенда о Тамерлане. Кекильбаев дописал конец этой легенды, не следуя послушно за подсказкой народного предания, но сообразуясь с логикой психологического анализа и правдой художественного обобщения характера, взятого им для пристального, внимательного изучения.